Πιστός στο ραντεβού με την ιστορία των πρόγονων, ο Σύνδεσμος Νεοφωκααίων Χαϊδαρίου τίμησε και φέτος τη μαύρη επέτειο της Μικρασιατικής Καταστροφής. Η εκδήλωση μνήμης τελέστηκε, όπως κάθε χρόνο, στην προτομή του Μητροπολίτη Σμύρνης Χρυσοστόμου, που δεσπόζει στο προαύλιο του Ιερού Ναού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Την επιμνημόσυνη δέηση τέλεσαν οι εφημέριοι του ναού πατέρες Γεώργιος και Σωτήρης με τη συνοδεία ιεροψαλτών.
Τους παρευρισκόμενους καλωσόρισε η γραμματέας του συλλόγου, Ευαγγελία Καταρτζή.
«Οι Έλληνες της Μικράς Ασίας πλήρωσαν το τίμημα των πολιτικών αντιπαραθέσεων»
Στην έναρξη του χαιρετισμού του ο πρόεδρος του συλλόγου, Γιάννης Βελέντζας, παρατήρησε πως τη φετινή χρονιά έφυγαν από τη ζωή πολλοί συμπατριώτες τους και πως όσο περνάνε τα χρόνια τα μέλη τους λιγοστεύουν. Στη συνέχεια ανέφερε πως πέρασαν 96 χρόνια από τη μικρασιατική καταστροφή και το ξερίζωμα εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων. Από ένα τόπο όπου ο ελληνισμός μεγαλούργησε για αιώνες, κρατώντας ιερές παραδόσεις και δημιουργώντας αξιοθαύμαστο πολιτισμό. Εκεί όπου γεννήθηκε η φιλοσοφία στα αρχαία χρόνια και πολιτισμοί στους οποίους υποκρίνεται όλος ο σύγχρονος κόσμος. Οι Έλληνες της Μικράς Ασίας βρέθηκαν ανάμεσα στα πυρά ποικίλων συμφερόντων, πληρώνοντας το τίμημα της εσωτερικής ανεπάρκειας και των πολιτικών αντιπαραθέσεων.
«Η ψυχή μας ακουμπάει στον πόνο της ρωμιοσύνης για μια ακόμα φορά»
Και συνέχισε: «Ο Μικρασιατικός Ελληνισμός έδωσε εκατόμβες μαρτύρων και ηρώων πολιτών, στο βωμό της πίστεως και της πατρίδος. Με πρωτοστάτη το Μητροπολίτη Σμύρνης Χρυσόστομο, που πρόσφατα αγιοποιήθηκε από την Ιερά Σύνοδο για τη μαρτυρική θυσία του. Αφού όπως γνωρίζετε κομματιάστηκε και ποδοπατήθηκε στο βωμό της πατρίδος, με το ποίμνιο του. Μαζί του εκτελέστηκαν βασανιστικά πολλοί ιερείς και εκατοντάδες συμπατριώτες μας. Η ψυχή μας ακουμπάει στον πόνο της ρωμιοσύνης για μια ακόμα φορά. Προδομένη πλήρωσε το τίμημα των αγώνων αιώνων, για να δώσει πολιτισμό, ανθρωπιά, ευημερία, νόημα ζωής, πνεύμα ελευθερίας και πίστεως. Να είναι αιωνία η μνήμη όλων των μικρασιατών αδελφών μας που πόνεσαν τόσο πολύ και χάθηκαν τόσο άδικα, από τη μανία των γειτόνων Τούρκων».
«Να μην ξεχνάμε την ιστορία μας και τις πηγές μας»
Από την πλευρά του ο δήμαρχος Μιχάλης Σελέκος είπε πως το μήνυμα αυτής της σεμνής τελετής είναι πως δεν πρέπει να ξεχνάμε τους προγόνους μας και όλους αυτούς που θυσιάστηκαν. Ένας από αυτούς ήταν ο Μητροπολίτης Σμύρνης Χρυσόστομος, που σφαγιάστηκε κυριολεκτικά, ενώ οι πρόγονοι κάποιων συνδημοτών μας Φωκιανοί και Τσακμακλιώτες, ξεριζώθηκαν από τους τόπους τους και πάρα πολλοί άφησαν εκεί τις ζωές τους. Θεώρησε ακόμα, πως δεν πρέπει να ξεχνάμε την ιστορία μας τις πηγές μας, για το τι ακριβώς έγινε και να βγάζουμε συμπεράσματα.
Στη συνέχεια αναφέρθηκε στην τωρινή κατάσταση στην ίδια γεωγραφική περιοχή:
« Δυστυχώς και σήμερα τα πράγματα στην ανθρωπότητα δεν είναι καλά. Ξαναζούμε στιγμές που ζήσαμε πριν από 100 χρόνια. Τα συμφέροντα είναι τεράστια. Οι πόλεμοι που γίνονται σήμερα είναι για την εξυπηρέτηση συμφερόντων, πολιτικών και οικονομικών. Για να αποκτήσουν κάποιοι βάσεις σε διάφορες χώρες όπως γίνεται με τη Συρία, που θέλουν να τη μοιράσουν σε τρία κομμάτια, για να ανοίξουν τους δρόμους της ενέργειας των μεταφορών και των ενεργειακών πηγών, μπορούν ξανά να σκοτώσουν χιλιάδες ανθρώπους. Μόνο στη Συρία έχουμε 400.000 νεκρούς, εγκλήματα που δεν τα χωρά ανθρώπινος νους. Εδώ στη χώρα μας ζούμε με τον κίνδυνο ενόψει και των ενεργειακών πηγών της Κύπρου, αλλά και των απαιτήσεων της Τουρκίας να ξανανοίξουμε καινούρια μέτωπα. Άρα θα πρέπει να βγάζουμε συμπεράσματα για να δούμε ποιοι βρίσκονται πίσω από όλα αυτά, γιατί βάζουν τους λαούς να σφάζονται μεταξύ τους και να μην επιτρέψουμε να ξαναγίνουν τέτοια εγκλήματα. Επίσης να ανοίξουμε την αγκαλιά μας σε όλους τους ανθρώπους που έχουν την ανάγκη μας. Κάτι που το δείξαμε στο Χαϊδάρι με τη φιλοξενία των προσφύγων δίνοντας παντού ένα μήνυμα», σημείωσε χαρακτηριστικά.
«Τα λόγια του Εθνομάρτυρα Χρυσοστόμου»
Η γραμματέας του συλλόγου, κ. Ευαγγελία Καταρτζή, τόνισε πως οι Νεοφωκαείς της πόλης μας με αυτές τις εκδηλώσεις, υπογραμμίζουν εντόνως την αιωνιότητα του έθνους, υπερηφανεύονται για την καταγωγή τους, δοξολογούν και τιμούν τη μνήμη των προγόνων τους και χαράζουν την εθνική πορεία των νέων, στους οποίους θα δώσουν τη σκυτάλη του έθνους για να συνεχίσουν την πορεία του γένους προς τα πεπρωμένα του. «Η ιστορία δεν τελείωσε. Ας θυμόμαστε τα λόγια του Εθνομάρτυρα Χρυσοστόμου λίγο πριν συλληφθεί. Έχετε θάρρος όπως πρέπει, σε καλούς χριστιανούς» είπε και απήγγειλε ένα ποίημα αφιερωμένο στην ιερή του μνήμη.
Στη μνήμη όλων των μαρτύρων του 1922 τηρήθηκε ενός λεπτού σιγή. Ακολούθησαν καταθέσεις στεφάνων από τον πρόεδρο του συλλόγου Γιάννη Βελέντζα και το δήμαρχο Μιχάλη Σελέκο. Η σεμνή αυτή τελετή έκλεισε με τον εθνικό ύμνο.
Μετά το τέλος της εκδήλωσης προσφέρθηκαν σε όλους, αναψυκτικά και γλυκά στην αίθουσα του συλλόγου.
Αυτοί ήταν οι πρώτοι κάτοικοι
Τα ονόματα των 93 Νεοφωκαίων προσφύγων, που εγκαταστάθηκαν στο Χαϊδάρι το 1922, ανάγνωσε η αντιπρόεδρος του συλλόγου, Ελένη Σαρρή-Κούμπου. Αυτοί μαζί με τους Χιώτες, υπήρξαν οι πρώτοι κάτοικοι της πόλης μας. Αν και δυσκολεύτηκαν στην αρχή, εντάχθηκαν με αξιοπρέπεια και αξιοσύνη στην τοπική μας κοινωνία. Τα ονόματά τους κατά αλφαβητική σειρά:
Αδάσης Παντελής, Αρμενάκη Δέσποινα, Αρμενάκης Γιάννης, Ασμάνη Φιλιώ, Βελέντζα Ευγενία, Βροντάνης Νίκος, Γεωργαντής Γιάννης, Γκανής Μιχάλης, Γκερδιδάνης Γιώργος, Γκερδιδάνης Δημήτρης, Γιαχνής Γιώργος, Γιαχνής Χαράλαμπος, Γκούτσου Παναγιώτα, Ζήκος Επαμεινώνδας, Ζήκος Γιάννης, Θεοφίλης Γιάννης, Θεοφίλης Χρήστος, Καζάκου Μαριγώ, Κανάς Ηλίας, Κανάς Αθανάσιος, Κανάς Νίκος, Κανά Ειρήνη, Κανταρτζή Παναγιώτα, Καραδικένης Ανδρέας, Καρασακαλή Ειρήνη, Καρασακαλής Γιάννης, Καρασακαλής Αθανάσιος, Καρασταμάτης Δημήτρης, Κατσάνης Χαράλαμπος, Κουζούλογλου Σοφία, Λαγού Παρασκευή, Μπεκιάρης Γιάννης, Μαγιάφας Δημήτρης, Μαγδαληνός Ηλίας, Μαριανός Γιάννης, Μέρμηγκας Νίκος, Μουρμουρά Αρχοντούλα, Μυτιληναίος Γιάννης, Μυτιληναίου Αναστασία, Μπουλούκος Κώστας, Μπουλούκος Δημήτρης, Νταλαμπέκης Γιάννης, Νταουσάνη Μαρία, Ντελήμπασης Αναστάσιος, Ντηνιακός Ευάγγελος, Παπιομύτης Γιάννης, Περγαντής Κώστας, Περγαντής Τριαντάφυλλος, Περγαντής Στέλιος, Περγαντής Στρατής, Σάββας Γιώργος, Σαράκης Αντώνης, Τηνιακός Γιώργος, Φυντηρόπουλος Σάββας, Χαστάλη Σοφία, Χατζημπεκιάρης Απόστολος, Χατζημπεκιάρης Γιώργος, Χατζημπεκιάρης Κώστας, Χατζημπεκιάρης Γιάννης, Χατζηορφανός Γιώργος.
Άλλαξε όψη
Με νέες εικαστικές δημιουργίες φιλοτεχνήθηκε ο περιβάλλων χώρος του συλλόγου. Απεικονίζουν εικόνες, από τις αλησμόνητες πατρίδες. Τις φιλοτέχνησε με επιτυχία η εικαστικός Δήμητρα Χριστοφορίδου. Παράλληλα στο προαύλιο του συλλόγου τοποθετήθηκε ένα μικρό λυόμενο από το Δήμο, που χρησιμοποιείται για αποθήκη.
Γιώργος Παπαπαναγιώτου